nên dần dần tiếm lấn được một phần cái địa-vị của người Trung-hoa trong những thương-lợi xứ Nam-kỳ.
Nay ở xứ Laos cũng có nhiều người Bắc-kỳ. Xứ Laos có nhiều ruộng đất thực tốt mà bỏ hoang, không cầy cấy gì cả, xưa nay không sản ra một vật gì khả dĩ làm thương lợi cả. Xưa kia thì đường đi sang Laos rất là hiểm trở. Ngày nay đi đường Vinh và Đông-hà thì có thể đi ô-tô sang tới Laos được. Hiện đã có nhiều người bản-xứ nhờ về những con đường này mà gây nên những cuộc mậu-dịch rất quan trọng ở xứ Laos, như là buôn những thứ tơ rất tốt, những loài súc-sinh, những lợn con mà đem về xứ nhà để chăn nuôi. Chính-phủ Đại-pháp bảo-hộ xứ Laos cũng như bản-xứ. Người Laos tính hiền-lành, ôn hòa, thường lại nhút nhát. Chính-phủ Đại-pháp không để cho người An-nam được hành-hạ người Laos. Thế nhưng người An-nam vốn chính-trực lại có lượng đối với người Laos, bởi vậy trong khi đến sinh-nghiệp tại xứ Laos thì được lòng người bản-hạt. Tại hạt Đarlac và Kontum, dân-cư toàn là người Mọï. Dân này không phải là một dân-đoàn văn-minh, vốn rất ngu độn lại nhút nhát. Vậy đối đãi với họ thì phải kiên-nhẫn và phải ôn-nhu, mà chớ nên quá ư lợi-dụng sự ngu-độn của họ. Nước Đại-pháp nay chủ-trương đem sự văn-minh mà
