Trang:Viet Nam Su Luoc 2.pdf/333

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

phải coi giữ, và hẹn cho trong hai tháng phải làm thế nào cho yên mọi việc.

4. XA-GIÁ CÁC BÀ THÁI-HẬU VỀ KHIÊM-LĂNG. Nguyễn văn Tường viết sớ ra Quảng-trị xin rước xa-giá trở về Kinh để cho yên lòng người. Nhưng lúc ấy vua Hàm-nghi và tam cung là bà Từ-dụ Thái-hoàng thái-hậu, mẹ đức Dực-tông, bà Hoàng-thái-hậu là vợ đức Dực-tông và mẹ nuôi ông Dục-đức, bà Hoàng-thái-phi là vợ thứ đức Dực-tông và mẹ nuôi vua Kiến-phúc, bị Tôn-thất Thuyết 尊 室 說 gìn-giữ, sớ của Nguyễn văn Tường gửi ra vấn an, ông ấy đem giấu đi không cho vua biết. Ai cũng muốn xin rước xa-giá lên Tân-sở, để lo-liệu sự khôi-phục. Đức Từ-dụ và hai bà Thái-hậu nhất định không chịu đi.

Ngày 27, Tôn-thất Thuyết nghe tin có tàu Pháp sắp đến, bèn xin tam cung ở lại Quảng-trị và xin rước vua lên Tân-sở. Khi sắp đi, vua Hàm-nghi vào lạy ba bà Thái-hậu: tình ly-biệt, nỗi sầu-thảm, kể sao cho xiết! Vua đi khỏi độ một giờ đồng hồ, thì bọn nội-giám đều trở lại nói rằng Tôn-thất Thuyết không cho đi. Đến ngày 28, thì tam cung mới tiếp được tin của Nguyễn văn Tường ra nói xin rước xa-giá trở về Huế, mọi việc đã thu-xếp xong rồi. Bà Từ-dụ cho người đi rước vua trở lại để cùng về Huế, nhưng tìm mãi không biết vua ở đâu, chỉ tiếp được thư của Tôn-thất Thuyết gửi về nói Nguyễn văn Tường phản-trắc nọ kia, xin đừng có nghe. Người bàn đi, kẻ bàn lại, ai nấy phân-vân chưa biết ra thế nào. Ngày 30 lại tiếp được sớ của Nguyễn văn Tường ra giục xa-giá trở về. Đức Từ-dụ mới quyết ý về Kinh, định ngày mồng 4 thì lên đường, sai quan tuần-phủ Trương quang Đản đem quân đi hộ-giá. Đến chiều tối ngày mồng 5, xa-giá các bà Thái-hậu về đến Khiêm-cung. Nguyễn văn Tường dâng sớ lên thỉnh an và kể tình hình mọi việc.