CHƯƠNG II
NAM-TRIỀU BẮC-TRIỀU
(1527-1592)
- Chính-trị nhà Mạc
- Việc nhà Mạc giao-thiệp với nhà Minh
- Họ Nguyễn khởi nghĩa giúp nhà Lê
- Quyền về họ Trịnh
- Trịnh Tùng thống-lĩnh binh-quyền
- Khôi-phục thành Thăng-long
- Nhà Mạc mất ngôi
- Việc nhà Hậu-Lê giao-thiệp với nhà Minh
- Con-cháu nhà Mạc ở Cao-bằng
1. CHÍNH-TRỊ NHÀ MẠC. Năm đinh-hợi (1527) Mạc đăng Dung cướp ngôi nhà Lê lên làm vua, đặt niên-hiệu là Minh-đức.
Nhà Mạc tuy đã làm vua, nhưng còn sợ lòng người nhớ nhà Lê, cho nên công-việc gì cũng theo phép nhà Lê cả, rồi lại tặng phong cho những người vì nhà Lê mà tuẫn-tiết, và lục dụng những con-cháu các quan cựu thần, phong cho quan-tước để dụ về với mình. Nhưng mà kẻ thì trốn-tránh vào ở chỗ sơn-lâm, kẻ thì đi ra ngoại-quốc, kẻ thì đổi họ tên, không mấy người chịu phục. Lại có kẻ tức-giận vì họ Mạc làm điều gian-ác, tụ họp những người nghĩa-khí nổi lên đánh phá, như Lê công Uyên 黎 公 淵, Nguyễn Ngã 阮 我, Nguyễn thọ Trường 阮 壽 長, khởi nghĩa ở đất Thanh-hóa, nhưng vì thế-lực không đủ, cho nên phải thua. Sau lại có Lê Ý 黎 意 nổi lên đánh họ Mạc ở đất Mã-giang, mấy phen đã được thắng trận, nhưng cũng vì khinh địch cho nên đến nỗi phải bắt.
