Trang:Viet Nam Su Luoc 2.pdf/246

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

Quan văn thuộc bộ Lại, quan võ thuộc bộ Binh. Bái mạng thì phải mặc áo đại-trào.

« Các ông bái mạng xong rồi, bộ nào có việc gì tâu thì đến chỗ tấu sự quì tâu. Như bộ nào có tâu việc gì thì các quan ấn-quan trong bộ ấy đều quì chỗ tấu-sự, rồi ông nào tâu, thì đọc bài diện-tấu. Một bên các quan tấu-sự lại có một ông quan nội-các và một ông ngự-sử đều quì. Quan nội-các để biên lời ngài ban; quan ngự-sử để đàn-hạch các quan phạm phép.

« Đức Dực-tông đã thuộc việc mà lại chăm cho nên nhiều bữa ngài ban việc đến chín mười giờ mới ngự vào nội.

« Ngài thường làm việc ở chái đông điện Cần-chánh. Trong chái ấy lót ván đánh bóng. Gần cửa kính có mấy chiếc chiếu, trên trải một chiếu cạp bằng hàng vàng, để một cái yên với nghiên bút, một trái dựa (cái gối dựa), chứ không bày bàn ghế gì cả. Cách một khoảng có để một cái đầu-hồ với thẻ. Ngài làm việc mỏi thì đứng dậy đánh đầu-hồ, hay là đi bách bộ. Ngài ngồi làm việc một mình, vài tên thị-nữ đứng hầu để mài son, thắp thuốc hay là đi truyền việc.

« Lệ nước ta xưa nay các quan không được vào chỗ ngự-tọa làm giúp việc cho vua, cho nên việc lớn việc nhỏ, ngài phải xem cả.

« Phiến-sớ các nơi đều gởi về nội-các. Nội-các đề trong tráp tấu-sự, đưa cho giám, giám đưa cho nữ-quan dâng lên ngài. Ngài xem rồi giao nội-các. Nội-các giữ bản chính có châu điểm, châu phê, lục bản phó ra cho các bộ nha.

« Nay xem các nguyên bản trong Các, thì thấy có nhiều tờ phiến ngài phê dài hơn của các quan tâu. Chữ đã tốt mà văn lại hay, ai cũng kinh cái tài của ngài.

« Ngài vốn là người hiếu học. Đêm nào ngài cũng xem sách đến khuya. Có ba tập Ngự-chế thi-văn của ngài đã in thành bản. Ngài lại làm sách chữ nôm để dạy dân cho dễ