7. NGUYỄN-VƯƠNG ĐÁNH QUI-NHƠN LẦN THỨ NHẤT. Nguyễn-vương đã khôi-phục được đất Gia-định rồi, nghỉ-ngơi hơn một năm để chỉnh-đốn mọi việc. Đến tháng tư năm canh-tuất (1790) mới sai quan chưởng-tiền quân là Lê văn Câu 黎 文 勾 đem 5.000 quân thủy và quân bộ ra đánh lấy Bình-thuận, sai Võ Tính 武 性 và Nguyễn văn Thành 阮 文 誠 đem quân đi làm tiên-phong. Chẳng bao lâu nhà Nguyễn lấy được đất Phan-rí và hạ được thành Bình-thuận. Nhưng vì Lê văn Câu và Võ Tính hai người không chịu nhau, Nguyễn-vương bèn lưu Lê văn Câu ở lại giữ Phan-rí, triệu Võ Tính và Nguyễn văn Thành về Gia-định. Lê văn Câu đem quân ra đóng ở Phan-rang bị quân Tây-sơn đến vây đánh, phải cho người đi gọi Võ Tính và Nguyễn văn Thành trở lại cứu, nhưng Võ Tính không chịu trở lại, chỉ có Nguyễn văn Thành đưa binh đến đánh giải vây rồi cùng Lê văn Câu về giữ Phan-rí.
Lê văn Câu lấy điều bại binh ấy làm thẹn, xưng bệnh không ra coi việc binh nữa. Đến khi về Gia-định nghị tội phải cách hết chức-tước, Lê văn Câu uống thuốc độc tự-tử[1].
Quân nhà Nguyễn ra đánh Tây-sơn lần ấy không lợi; vả bấy giờ là mùa tháng 7, gió bắc thổi mạnh, cho nên Nguyễn-vương truyền rút quân về Gia-định để đợi mùa gió thuận thì mới đem quân đi đánh nhau, cho nên người đời bấy giờ gọi là giặc mùa.
Năm nhâm-tí (1792) tháng ba, nhân khi mùa gió nam thổi mạnh, Nguyễn-vương sai tướng là Nguyễn văn Trương cùng với Nguyễn văn Thành, Dayot và Vannier (Nguyễn văn Chấn) đem chiến-thuyền từ cửa Cần-giờ ra đốt phá thủy-trại của Tây-sơn ở cửa Thị-nại (cửa Qui-nhơn) rồi lại về.
Tháng ba năm quí-sửu (1793) Nguyễn-vương để Đông-cung ở lại giữ đất Gia-định, sai Tôn-thất Hội cùng Nguyễn huỳnh Đức và Nguyễn văn Thành đem bộ binh ra đánh Phan-rí. Nguyễn-vương cùng với Nguyễn văn Trương và Võ
- ▲ Lê văn Câu là một người công-thần đã theo phò Nguyễn-chủ trong lúc gian-nan, nay cũng bất đắc kỳ tử.
