Trang:Viet Nam Su Luoc 2.pdf/155

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.

làm không bằng lòng, Nguyễn-vương phải từ chối và tạ ơn người Bồ-đào-nha.

Đến khi được tin rằng đất Gia-định có thể lấy được, Vương bèn để thư lại từ tạ vua Tiêm-la, rồi nửa đêm đem vương-mẫu và cung-quyến xuống thuyền về nước. Bấy giờ là tháng bảy năm đinh-vị (1787).

Nguyễn-vương đi qua đảo Cổ-cốt có người nhà Thanh tên là Hà hỉ Văn 何 喜 文 thuộc về Thiên-địa-hội 天 地 會 đem mấy người đến xin theo giúp. Vương về đến Hà-tiên cho người đưa vương-mẫu và cung-quyến ra ở Phú-quốc, rồi cùng mọi người về đóng ở Long-xuyên.

Lúc bấy giờ Nguyễn-vương đi đến đâu, những người hào-kiệt ra theo rất nhiều lại có tướng Tây-sơn là Nguyễn văn Trương 阮 文 張 đem 300 quân, 15 chiếc thuyền ra hàng. Qua tháng 6, vương vào cửa Cần-giờ, quân-thế to lắm, Đông-định-vương Nguyễn Lữ khiếp sợ để quan thái-phó Phạm văn Tham 范 文 參 ở lại giữ thành Sài-gòn rồi lui về đóng ở Lạng-phụ, thuộc Biên-hòa.

Nguyễn-vương sai người trá làm một cái thư của Nguyễn Nhạc gửi cho Nguyễn Lữ, trong thư bảo phải giết Phạm văn Tham đi, rồi vương sai người giả tảng đưa lầm cho Phạm văn Tham, Phạm văn Tham bắt được cái thơ ấy sợ-hãi, lập tức về Lạng-phụ để phân-giải tình oan với Nguyễn Lữ, nhưng Nguyễn Lữ thấy tự-nhiên Phạm văn Tham kéo quân đến, lại có cờ trắng đi trước, tưởng là Văn Tham đã hàng nhà Nguyễn rồi, vội-vàng bỏ thành chạy về Qui-nhơn, được ít lâu thì mất.

Phạm văn Tham trở về giữ thành Gia-định đánh phá được quân nhà Nguyễn. Nguyễn-vương phải rút quân về miền Mỹ-tho, chỉ còn được 300 quân và vài mươi chiếc thuyền, thế-lực đã núng lắm. Nhưng nhờ có mộ thêm được mấy nghìn quân Cao-miên và lại có mấy toán quân Tây-sơn về hàng, cho nên quân-thế mới hơi vững.