Trang:Viet Nam Su Luoc 2.pdf/59

(Đổi hướng từ Trang:Viet Nam Su Luoc.djvu/59)
Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
SỰ CHIẾN-TRANH — 49
 

Đến tháng 3 năm nhâm-dần (1662), quân mệt, lương hết, Trịnh Tạc phải thu quân và rước vua về Bắc. Nguyễn hữu Dật đem binh đuổi đánh đến sông Linh-giang mới thôi.

Năm ấy Thần-tông về rồi đến tháng 9 thì mất, Trịnh Tạc lập Thái-tử là Duy Vũ 維 禑 lên làm vua tức là vua Huyền-tông. Huyền-tông làm vua được 8 năm thì mất. Trịnh Tạc lại lập Hoàng-đệ là Duy Hội 維 禬 lên làm vua, tức là vua Gia-tông.

10. ĐÁNH NHAU LẦN THỨ BẢY. Từ năm tân-sửu (1661) quân họ Trịnh thua ở đất Bắc-bố-chính rồi, Trịnh Tạc về phải lo việc nước và phải đánh dẹp họ Mạc ở đất Cao-bằng, cho nên không dòm-ngó đến phía Nam; mãi đến năm nhâm-tí (1672) Trịnh Tạc lại đem mấy vạn quân và rước vua Gia-tông vào đất Bắc-bố-chính để đánh họ Nguyễn, sai Trịnh Căn làm thủy-quân Nguyên-súy, Lê Hiến làm bộ quân Thống-suất.

Chúa Hiền cũng sai em thứ tư là Hiệp làm Nguyên-súy đem binh ra cùng Nguyễn hữu Dật và Nguyễn mỹ Đức giữ các nơi hiểm-yếu để ngự địch, chúa Hiền đem đại binh đi tiếp ứng.

Quân họ Trịnh đến đánh lũy Trấn-ninh 鎭 寧 rất hăng, đã hai ba phen sắp phá được lũy, nhưng Nguyễn hữu Dật hết sức chống giữ, quân Trịnh đánh mãi không được, phải lùi về Bắc-bố-chính. Đến tháng chạp, trời mưa rét và lại nghe tin rằng Trịnh Căn đi đến Linh-giang phải bệnh nặng, Trịnh Tạc bèn sai Lê Hiến 黎 憲 ở lại trấn-thủ Nghệ-an, Lê sĩ Triệt 黎 仕 澈 làm Đô-đốc đóng ở Hà-trung để giữ các nơi yếu lộ, lấy sông Linh-giang 𤅷 江, tức là sông Gianh bây giờ mà phân giới-hạn Nam Bắc, rồi rút quân về Thăng-long.

Từ đó Nam Bắc thôi việc chiến-tranh, mãi đến khi Tây-sơn khởi binh, thì họ Trịnh mới nhân dịp vào đánh lấy đất Thuận-hóa.

Kể từ năm đinh-mão (1627) đời vua Thần-tông lần thứ nhất, đến năm nhâm-tí (1672) đời vua Gia-tông, vừa 45 năm,