III
Trị binh
Vũ-hầu hỏi rằng: Đạo dùng binh nên làm gì trước? Khởi thưa rằng: Trước phải rõ 4 nhẹ 2 nặng 1 tin. Hỏi: Thế là thế nào? Thưa rằng: Khiến cho đất coi ngựa làm nhẹ, ngựa coi xe làm nhẹ, xe coi người làm nhẹ, người coi chiến làm nhẹ. Biết rõ chỗ hiểm chỗ dễ thì đất coi ngựa làm nhẹ, rơm cỏ đúng bữa thì ngựa coi xe làm nhẹ, dầu mỡ có thừa thì xe coi người làm nhẹ, gươm sắc giáp bền thì người coi chiến làm nhẹ. Tiến có thưởng nặng, lui có phạt nặng. Làm giữ điều tin. Có đủ bấy nhiêu thì là chủ yếu của sự thắng.
Vũ-hầu hỏi rằng: Binh lấy gì làm thắng? Khởi thưa rằng: Lấy trị làm thắng. Lại hỏi rằng: Không lấy số đông à? Thưa rằng: Nếu pháp lệnh không minh, thưởng phạt không đúng, đánh trống không tiến, đánh chiêng không ngừng, tuy có trăm vạn cũng chẳng ích gì cho công việc. Gọi rằng trị, ấy là ở thì có lễ, động thì có uy, tiến không thể cản, lui không thể đuổi, tiến lui có mực, tả hữu theo cờ, tuy đứt thành trận, tuy tan thành hàng, cùng với trong lúc an, cùng với trong lúc nguy, quân họp được mà không thể lìa, dùng được mà không thể mỏi, đem đi đến đâu thì thiên hạ không ai cản nổi, gọi là phụ tử chi binh.
