Trang:Ton Ngo Binh Phap - Ngo Van Trien.pdf/17

Trang này đã được phê chuẩn.
22
TÔN NGÔ


Tôn-Tử nói: Binh là việc lớn của nước

Đỗ Mục rằng: Truyện nói: Việc lớn của nước ở tế tự và binh nhung.

Trương Dự nói: Nước yên hay nguy là ở binh cho nên giảng võ luyện binh, thực là việc trước hết.


Cái đất chết sống, cái đạo mất còn, không nên không xét tỏ.

Lý Thuyên rằng: Binh là hung-khí, chết sống mất còn là hệ ở đó, vì thế phải coi trọng, kẻo sợ người ta làm nó một cách khinh thường.

Đỗ Mục rằng: Nước còn hay mất, người chết hay sống, đều bởi ở việc mà ra, cho nên phải tỏ xét.

Giả Lâm nói: Đất cũng như chỗ, tức chỏ vào cái trận địa bầy quân dàn lính, được chỗ lợi thì sống, mất chỗ tiện thì chết, cho nên nói là cái đất chết sống. Đạo là cái đạo liệu cơ thủ thắng, được nó thì còn, mất nó thì mất, cho nên không thể không xét rõ. Kinh thư nói rằng: Có cái đạo còn, giữ cho vững chắc, có cái đạo mất, đẩy cho đổ nhào.

Mai thánh Du rằng: Đất có cái thế sống chết, chiến có cái đạo mất còn. Trương Dụ rằng: Sự chết sống của dân điềm ra ở đây thì sự mất còn của nước trông thấy ở kia. Nhưng chết sống gọi là đất, mất còn gọi là đạo, bởi chết sống do ở cái đất được hay thua, mà mất còn hệ ở cái đạo được hay hỏng, như thế há có thể không thận trọng mà xem xét ư?


Cho nên phải so tính năm việc để tìm lấy cái tình.

Tào Công rằng: Năm việc là năm việc ở dưới đây. Cái tình hình của người và của ta.