Trang:Tục ngữ, cổ ngữ, gia ngôn.djvu/63

Trang này cần phải được hiệu đính.
— 61 —
  1. Phi lễ vật động....vật thính....vật thị....vật ngôn.
    Chẳng phải lễ chớ đá động, chẳng phải lễ chớ nghe ; chẳng phải lễ chớ xem, chớ nói. Cả thị, thính, ngôn, động, phải cẩn thận, ấy là chánh nết na lễ phép. Có câu rằng : Nhơn di hữu lễ, thứ khả miễn tướng thứ chi thích. Chỉ nghĩa là con người phải có phép mới khỏi chê rằng xem con chuột cũng biết phép. Con chuột ở tronghang muốn chun ra, thường cung hai chơn trước.
  2. Phong, lao, cổ, lại, tứ chứng nan y.
    Chứng phong bại, bịnh lao tổn, tật đui, tật phung, là bốn chứng bịnh khó làm thuốc. Thường gọi là tật binh Trời cho, hay là tật thiên tứ.
  3. Phú diệc gioa, quí diệc thê.
    Giàu đổi bạn sang đổi vợ, ấy là thối ỉm cựu nghinh tân.
  4. Phụ mại tử tranh.
    Chan bán con tranh ; ấy là nghĩa thừa trong nhà mới ra bên ngoài.
  5. Phú đữ quới thị nhơn chi sở dục, bần dữ tiện thị nhơn chi sở ố,
    Ai ai đều muốn giàu sang, ai ai cũng sợ nghèo khó ; mà ngặt muốn cũng khó được, sợ cũng không khỏi.
  6. Phụ mẫu tồn bất khả viễn du,
    Cha mẹ còn chẳng khá chơi xa. Đạo làm con phải thần tỉnh mộ khan, thừa hoan tất hạ; lại có câu rằng : Du tất hữu phương, nghĩa là đi phải có chỗ.
  7. Phu một hoàn thê.
    Chồng mất về vợ. HIểu về gia tài : vợ được nhờ theo phận chồng.
  8. Phụ từ tử hiếu.
    Cha nhơn từ, con hiếu thảo, ấy là được cha được con.
  9. Phu phụ hòa, gia đạo thành.
    Vợ chồng hòa thuận, thì gia đạo nên. Đạo vợ chồng quí cho thượng hòa hạ mục, vậy sau mới làm ăn nông nổi.
  10. Phú quí bất qui cố hương, như ý cẩm dạ hành.
    Giàu sang chẳng về quê cũ, như mặc áo gấm mà đi đêm ; nghĩa là không ai thấy giàu sang.
  11. Phú quí các hữu định phận.
    Giàu sang đều có phận định trước.
  12. Phú quí đa nhơn hội, bần cùng thân thích ly.
    Giàu sang nhiều người tựu hội, nghèo cực kẻ thân thích lìa. Trách thói xấu, cứ nhìn tiền bạc làm bà con.
  13. Phú quới sanh lễ nghĩa.
    Giàu sang sanh ra lễ nghĩa ; vốn là người thô tục, mà đến lúc có tiền có bạc, lại hóa ra lễ nghi tử tế, ấy là tại tiền bạc sửa sắc cùng sử nên cho. Có câu rằng : Bần cùng sanh đạo tặc, phú quí hữu lễ nghi.