Trang này cần phải được hiệu đính.
— 43 —

KINH QUAN, 京官

principaux mandarins attachés à la capitale



TỂ TƯỚNG TAM CÔNG, 宰相三公

Chức Tể tướng ấy là chức làm đầu trong nước, cho nên gọi là Cư đảnh huyền chi vị, vi quấc trụ thạch, tá Thiên tử nhi trạch bá quỉ, lý âm dương nhi thuận tứ thời, nghĩa là làm bậc trên hết, cùng là rường cột Nhà nước, giúp vì Thiên tử, mà chọn lựa các quan, lo trong nước cho yên cùng cho thuận theo việc trời đất.

Chức Tam công cũng là chức trên hết, Hán thơ nói chức Tam công ấy là đảnh túc thừa quân nghĩa là chịu lấy Vua như chơn vạc.

Tra thiên Châu quan, thì dùng Thái sư, Thái phó, Thái bảo, làm Tam công; Thiếu sư, Thiếu phó, Thiếu bảo làm Tam cô. Đời tiền Hán, dùng Đại tư mả, Đại tư đồ, Đại tư không, làm Tam công. Đời hậu Hán, dùng Thái phó, làm Thượng công; chức Thái húy, Tư đồ, Tư không, làm Tam công.

Thuở Thành-thang ở ấp Bạc, dụng ông Y-doản làm A hòanh, ông Trọng-xủy, làm Tả tướng. Đến đời Vua Võ, dùng ông Triệu-công, làm Thái bảo, ông Châu-công, làm Thái sư. Đời nhà Tần, mới có tước hiệu Thừa tướng, Tướng quấc, giúp Thiên tử mà sắp đặt muôn việc trong nước. Đời nhà Hán, thường dùng các Liệt hầu, làm Thừa tướng. Từ đời Ngụy, đời Tần nhẩn lại có khi đặt, có khi bỏ, thường dùng quan khác,