giả phúc chi 天 之 生 物 必 因 其 材 而 篤 焉，故 栽 者 培 之，傾 者 覆 之: Trời sinh ra muôn vật, nhân cái tài-lực của từng vật mà đôn-đốc thêm vào, cho nên vật nào có thể vun đắp được, thì vun đắp vào cho tốt lên, vật nào nghiêng lệch, thì làm cho đổ nát đi. » Theo thiên-mệnh thì phải có cái khí cường-kiện mới theo nổi, không thì thành ra thất-bại ngay. Người đời nay dùng bốn chữ: « Ưu thắng liệt bại 優 勝 劣 敗 » chính là cái ý-nghĩa ấy vậy.
Xem như thế thì cái đạo Khổng-tử vẫn là một cái đạo có khí-lực mạnh-mẽ, khiến người ta phải cố gắng mà tự cường luôn, chứ không có điều gì là hèn yếu biếng trễ cả.
Quỉ-thần. — Khổng-tử đã tin có Trời, có thiên-mệnh, tất là tin có quỉ-thần. Quỉ-thần là cái khí thiêng-liêng ở trong trời đất, tuy mắt ta trông không thấy, tai ta nghe không thấy, nhưng vẫn thể được cả muôn vật, không sót vật nào: Đâu đâu cũng hình như ở trên đầu ta ở bên tả bên hữu ta: « Dương-dương hồ như tại kỳ thượng, như tại kỳ tả hữu 洋 洋 乎 如 在 其 上，如 在 其 左 右. » (Trung-dung). Bởi vậy ta phải: « Tế thần như thần tại 祭 神 如 神 在: Tế thần như là có thần ở đó. » (Luận-ngữ: Bát-dật, III). Tế quỉ-thần là lấy sự tận thành để tỏ cái lòng tôn-kính, chứ
