Tôi mời hắn hễ có mệt thì lấy ngựa tôi mà đi. Hắn ta xem ra có ý sợ tôi cười cái người trong xe của hắn, song mà nhời tôi nói rất là bình-dị nghiêm-trang, hắn ta lấy làm hởi dạ ngay, đến gần chân-đăng, đập vào đầu gối tôi mà nói rằng :
— Tôi xem ông tuy thuộc vào bọn Áo-đỏ nhưng cũng có bụng tốt vậy.
Bọn Áo-đỏ đây tức là bốn đội quân-quan Áo-đỏ chúng tôi. Tôi nghe hắn ta nói đến tên Áo-đỏ ấy, giọng hơi chua cay, mới biết rằng bọn mình ăn-mặc sa-sỉ, phẩm tước lại cao, khiến cho trong bọn nhà quân người ta thường ghen-ghét.
Hắn ta lại nói thêm rằng : — Tuy vậy tôi cũng không phiền ông làm gì, là vì tôi không biết đi ngựa, mà vốn nghề cũng không phải đi đến ngựa.
Tôi nói : — Tôi tưởng những bực tướng-tá như ngài tất phải đi ngựa, chứ ?
Hắn ta nói : — Phải, độ một năm một lần, khi duyệt-binh mà khi ấy nữa cũng chỉ đi con ngựa thuê mà thôi. Như tôi thì tôi vẫn vốn là chân thủy-quân, sau mới vào bộ-binh. Thế cho nên tôi không biết cỡi ngựa.
Hắn ta đi độ hai mươi bước, chốc-chốc lại trông nghiêng lại tôi, hình như đợi có hỏi gì không ; song tôi không hỏi gì cả thì hắn ta lại nói :
— Ông này ra cũng không hay có tính thóc-mách thật. Tôi nói thế tưởng ông lấy làm lạ thì phải.
Tôi nói : — Tôi cũng không lấy gì làm lạ mấy.
Hắn ta nói : — Phải, tôi thử kể truyện tôi đầu đuôi làm sao mà bỏ nghề đi bể, bấy giờ xem ông có lấy làm lạ không.
Tôi nói : — Phải đấy, ngài kể đi. Ngài nói truyện cho nó ấm người, tôi nghe truyện cũng quên được nước vào lưng, chẩy suốt đến gót chân.
Viên trung-tá ta bấy giờ mới sắp-sửa một cách trịnh-trọng để kể truyện, sắc mặt hứng-hở. Sửa ngay-ngắn lại cái mũ học vải sơn ở trên đầu, đưa vai lên một cái ; cái lối đưa vai ấy ai đã có làm qua trong bộ-binh thì mới có thể hình-dung được, nó là cái lối của người lính bộ-binh nâng cái bao đeo ở trên vai cho nó cao lên và bớt nặng đi, tức cũng là một cái thói quen lúc làm lính, đến khi làm quan nó thành cái tích. Vậy viên trung-tá đưa vai thế xong rồi lại còn uống một ít rượu trong sọ dừa, đá chân vào bụng con la để giục nó đi, rồi mới bắt đầu kể truyện.
Phạm-Quỳnh dịch