Trang:Linh Nam dat su 2.pdf/75

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 73 —

qua Sái-đầu một bước, để lo toan dựng nghiệp cho con cháu muôn đời, đó không phải là tại không được người văn-học để phò-tá đấy ư? Kìa cái thời-kỳ nó đã đi rồi thì không trở lại nữa, người chí-sĩ lẽ nào lại cứ ngồi đấy mà để mất thời-cơ? Nay đương lúc triều-đình hỗn-tạp, hối-lộ công-hành, dùng những tướng-súy đều là kẻ hèn hạ. Thế mà đại-vương không kịp thời này chiêu-hiền nạp-sĩ, phát-phẫn xưng-hùng, để dựng cái cơ-nghiệp như Triệu Đà, Lưu Trương, vạn-nhất mà triều-đình đổi lập vua hiền khác, biết tuyển lấy người tài-trí cho làm Đốc-phủ, đem quân đi vấn-tội, một chi kéo đến Nga-phụ, thời những huyện Hải-phong, Lục-phong, đại-vương không ra cướp được nữa; một chi kéo đến Tần-lĩnh, thời những huyện Hưng-ninh, Trường-lạc, Trình-hương, đại-vương không ra cướp được nữa; lại đem một toán đại-binh đóng ở Lãm khê chia ra chiếm cứ các nơi cửa ải: Cổ-danh. Cầm-giang, Khoan-đắc, thời những huyện Long-xuyên, Hà-nguyên, Qui-thiện đại-vương cũng không ra cướp được nữa; trong không có lương thực ăn, ngoài không có viện-binh giúp, khi ấy mà quan Đốc-phủ hạ-lịnh rằng: « Bắt giết kẻ cừ-khôi, tha cho kẻ hiếp-tùng » thế thì đại-vương đã chắc đâu là quân-tâm nó không sinh biến!

Lam Năng nghe nói đến đấy sợ dựng cả tóc gáy lên, vội vàng đứng dậy gọi tả-hữu bảo cổi trói ngay cho cậu học-sinh. Tả-hữu liền cổi trói cho Quí-Nhi. Lam Năng mời vào ngồi ở dưới trướng. Quí-Nhi nói:

— Tiểu-sinh dẫu nhờ ơn được tha, song cha mẹ tiểu-sinh còn phải trói chịu tội ở dưới trướng, thời tiểu-sinh sao dám ngồi.

Lam Năng hỏi rằng:

— Chẳng hay cậu học-sinh quí-tính đại-danh là gì?

Quí-Nhi nói:

— Tiểu-sinh họ Hoàng, tên Quí-Nhi, người ở Trình-hương.

Lam Năng liền bảo tả-hữu ra mời Hoàng thái-công vào tương-kiến. Vợ chồng Tư-trai và Tiểu-Thanh đều vái tạ đứng dậy.

Quí-Nhi lại thưa rằng:

— Nay cả nhà học-sinh đã được nhờ ơn tha rồi. song còn bọn bách-tính cùng bị bắt lại đó, xin đại-vương tha cả cho về, để tỏ cái độ-lượng của đại-vương như trời che đất chở.