chung với chỗ nhà thuê ở của người anh em là chủ-nhân bữa ăn ấy, tức là nhà số 50 — 52 Hàng-Lọng; bàn ghế, giây nói tiện-nghi cả. Việc in thời châm-trước với nhà in ở Hàng-Bồ, được giả sau sáu mươi ngày. Việc quảng-cáo cứ đưa các báo-quán, tiền sẽ giả sau. Vậy chỉ phải mua một cái biển An-nam tạp-chí và hai cái bàn viết là bàn giấy tòa soạn và bàn giấy trị-sự, tất cả lại hết đi hai mươi nhăm đồng; còn hai mươi nhăm đồng, giữ làm lương thực ở Ha-noi, bốn người, mình và một ông trợ-bút, một người thư-ký, một tên bếp. Các công việc tiến hành ngay từ ngày hôm mòng bẩy tháng ấy, sau đoan-dương hai hôm. Trước khi tạp-chí được ra đời, chừng khoảng cách ba ngày, tiền quĩ của nhà báo còn có hai đồng bạc, ngoài sự ăn, các sự phải tiêu dùng về việc báo cũng còn có nhiều sự cần khẩn. Bất-đắc-dĩ phải cậy ông trợ-bút sang Bắc-ninh vay lãi. Đưa ông cầm một nửa số tiền quĩ, tiễn xuống chân thang mà dặn theo ông rằng: « Dẫu đến bốn mươi phân cũng vay. » Vay được hai mươi đồng bạc, lãi mười lăm phân, giữ qua trong ba ngày mà An-nam tạp-chí xuất bản.
Tạp-chí đã xuất bản, tiền tiêu vặt trong hằng ngày không phải lo. Rồi mà người anh em cùng ở để lại cho thuê cả cái nhà, mỗi tháng ba mươi nhăm đồng. Tiền nhà in mỗi tháng gần tới bốn trăm đồng. Tiền xắm xửa các đồ cần dùng trong tòa báo, cùng là chỗ gia-quyến ăn ở, tân-bằng vãng lai, trước sau lục-tục có tới ba trăm đồng. Tiền ăn tiêu hằng tháng không có sổ chi tiêu, một là tạp chí về công việc tòa báo, hai là nuôi người nhà người làm, ba là cung tiếp tân khách, lại hằng khi phóng phiếm vô íchi, mỗi tháng không biết là bao nhiêu. Vì mỗi tháng không biết bao nhiêu tiền chi tiêu, cho nên không bao lâu mà tòa tạp-chí An-nam lại như thể cái thành bị vây vậy.
Làm An-nam tạp-chí mười tháng giời, đáng ra phải có hai mươi số, sự-thực chỉ có mười số; tiêu hại tiền của xã-hội cũng đã lắm, rút lại lại không công-trạng gì. Khoảng đầu xuân năm đinh-mão, mưa xuân dữ, gió xuân không hòa, một cuộc
