Trang:DaiVietsukytoanthu1.pdf/70

Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
72
NGÔ SĨ LIÊN

Thư đem quân ấy. Sử-Lộc thì đào ngòi vận lương. Cùng vào sâu Lĩnh-Nam, cướp lấy đất Lục-Lương, đặt ra Quế-Lâm, Nam-Hải, Tượng-Quận. Cho bọn bị-đầy, bị đồ đóng giữ. Người Việt đều trốn vào rừng rú, không ai chịu để cho người Tần dùng. Ngầm đặt các người giỏi giang làm tướng, đánh người Tần, giết Hiệu-Úy là Đồ-Thư » (K. Đ. V. S. cuốn I) — « Sử-Lộc, tổ tiên nó người Việt. Khi ấy Tần đánh Bách-Việt, sai Hiệu-úy Đồ-Thư lấy lính chia làm năm quân; sai Lộc vận lương: đào cừ cho thông đường chở lương. Lộc bèn từ Dương-Sơn (thuộc Phiên-Ngu) khoi nguồn nước, lấy giòng Bắc sông Tương dập vào sông Sở-Dong làm thành đoạn dưới sông Tường-Kha cho Nam chẩy vào Biển. Việc vận lương khó nhọc, bèn liệu thế làm kè để dẫn nước chẩy ngược ở giữa đám cát-sỏi: Xếp đá làm máng, bắt cho nước sông Tương chẩy rót vào, đi ngược sáu mươi dậm. Đặt ba mươi sáu cửa ngăn. Thuyền vào ngăn nào thì đóng cửa cống ngăn nấy cho nước chứa dần đầy. Cho nên có thể lên được ghềnh cao; xuống được thác dốc... Đā thông thuyền bè, lại lợi cho việc tưới ruộng. Gọi là « cừ-thiêng ». (Lĩnh-Nam Di-Thư của Âu-Đại-Nhâm). « Cừ của đời Tần đào ở cách phía Nam huyện Hưng-Yên, (nay thuộc Quế-châu) hai mươi dậm, gốc từ sông Ly, ở chỗ phía Bắc núi Giá; Tây-Bắc chẩy tới Huyện; Tây-Nam hợp với