Trang này đã được hiệu đính, nhưng cần phải được phê chuẩn.
— 53 —

cá thịt, dùng thuốc mạnh mà chị, thì gốc bệnh mới tiệt. Nếu bệnh còn nặng, phủ còn yếu, bổ ngay bằng vị ngon, thuốc thang không phục, khó mà bảo-toàn được. Chủ ta trước thua ở Nhữ-Nam, đến nhờ Lưu-Biểu, binh ít, tướng cô, khác nào lúc người ta đương bệnh nặng yếu-đuối. Tân-Dã là huyện nhỏ, chẳng qua chủ ta đến tạm nương đó mà thôi. Binh không sẵn, thành không bền, quân không luyện, lương không đủ, thế mà đốt được đồn Bác-Vọng, dùng nước sông Bạch-Hà, làm cho Tào-Nhân mật vỡ lòng run, thiết tưởng Quản-Trọng, Nhạc-Nghị ngày sưa dùng binh cũng đến thế. Còn như trận Đương-Dương thua là vì có vài vạn dân theo, không nỡ bỏ, nên binh đi chậm, đành chịu thua. Ít không địch được nhiều là lẽ thường. Sưa Cao-Tổ, thua luôn với Hạng-Vũ, sau chỉ một trận ở Cai-Hạ là thành công chẳng phải là mẹo tài của Hàn-Tín đó dư? Hàn-Tín thờ Cao-Tổ lâu, trận thường thua mà sau được, bởi vì người ta đã có chủ-đích, cứ tuần-tự mà làm, bất nhật cũng phải đến nơi, không như cái lũ khoác lác hư danh, ngồi một só mà bàn thì không ai bằng, làm đến việc thì hỏng, chỉ làm chò cười cho thiên-hạ ». Chiêu không thở được câu nào nói nữa. Bỗng lại có một mưu-sĩ là Ngu-Phiên hỏi rằng: « Nay Tào-Tháo quân 100 vạn, tướng 1000 viên, định nuốt không Giang-Hạ, ông bảo làm sao? » Khổng-Minh đáp: « Tháo thu quân Viên-Thiệu, nhặt quân Lưu-Biểu, những quân táp nham ấy có sợ gì. » Phiên cười nói rằng: « Đi cầu cứu còn không song, còn nói không sợ, thực là nói khoác ». Khổng-Minh đáp: « Chủ ta lui về Hạ-Khẩu là còn chờ cơ giời, nay Giang-Đông đây, binh tinh lương đủ, có sông núi hiểm chở, thế mà các ông còn muốn uốn gối ra hàng giặc, không sợ chê cười. Sem thế thì đủ biết Ngô là dát, mà chủ ta thực không sợ giặc Tháo. » Phiên không sao đáp được nữa. Bỗng lại có một mưu-sỉ là Bộ-Trắc lên tiếng hỏi rằng: « Ông muốn