Trang:Chuyen giai buon 2.pdf/60

Trang này cần phải được hiệu đính.
— 61 —

Vâng thẩm tên Hạ--văn--Trước là một tên dân cùng, không an phận, dám tạo ý hiếp bọn với Mai-văn-Sanh, ăn trộm nhà Nguyễn-văn-Trí, chưa kịp phân tang, tổng làng bắt đặng, đem tang ra mà nạp; đến khi tra hỏi, đều xưng rõ ràng, chắc là đứa có tội.

Kính y theo luật nói về ăn trộm: « Hễ việc ăn trộm đã làm mà không đặng của, thì xữ đòn 50, khỏi thích tự; nếu có đặng của, thì lấy một chủ làm nặng, tính tang mà luận tội, đứa vi tùng đều giảm một bậc, mới phạm một lần cũng đều thích trên kiến tay hữu, hai chữ thuyết đạo ». Lại chiếu theo bản đồ kể tang: Tang 50 lượng, trượng 60, đồ môt năm, các lời.

Vã văn Trước, văn Sanh ăn trộm lấy được tang trị tiền 345 quan 5 tiền, tính ra bạc thì là 57 lượng có dư. Vâng nghĩ tên Hạ-văn-Trưôc là đứa tạo ý làm đầu vụ ăn trộm, phải y theo luật xữ trượng 60, đồ một năm; tên Mai-văn--Sanh giãm một bậc, phải trượng một trăm. Cả hai đứa đều phải khắc hai chữ thuyết đạo trên cánh tay hữu. Tên Hạ-văn--Trước còn là dân lậu, mãn đồ rồi, sẽ giao cho làng nó ngụ đem vào bộ, chịu sưu sai; tên Mai-văn-Sanh xữ trượng thích tự rồi, giao cho làng chánh quản nó, nhận lảnh quản thúc. Thôn trưởng làng Bình-nguyên chứa dân lậu lại không hay xem xét, để Hạ--văn--Trước, Mai-văn-Sanh hiệp bọn mà ăn trộm; thôn trưởng làng Mỉ-hóa không lo tuần phòng, để cho ăn trộm vào làng lấy của người ta, đều là dáng tội; trừ một khoản ẩn lậu, là tội nhẹ, cứ theo lệ Tra tập bất lực, phải làm tội cả hai thôn trưởng, ưng xữ mỗi tên là 80 trượng để làm gương răn dạy. Chí như thôn trưởng làng An-thới, dầu Mai-văn-Sanh là bộ nó, song tra ra Mai-văn-Sanh, quả ngụ làng khác xa, việc văn Sanh làm nó không biết, nên xin miễn nghĩ cho nó. Còn sự chủ là Nguyễn-văn--Trí bị ăn