Trang:Chuyen giai buon 2.pdf/5

Trang này cần phải được hiệu đính.
— 6 —

Thượng sĩ dị phòng;
Trung sĩ dị bị;
Phục dược bách lỏa;
Bất như độc ngọa.

Bài trước ngũ ngôi, bài sau tứ ngôn.


70. — thanh dạ văn chung (Đêm thanh nghe chuông).

Đời nhà Minh có hai ông quan có thinh danh lớn; một ông giàu, một ông nghèo. Ông giàu có một người con trai bạc hạnh, phóng đảng ăn chơi, ngày theo cờ bạc, tối dựa thanh lâu. Cha làm hết cách răn con không đặng. Một bữa ông nghèo tới viếng ông giàu, trách ông giàu rằng chẳng hay kềm thúc con nhà, để nó hoang, thì e phải đảng sản khuinh gia. Ông giàu tự nhược đáp lại rằng: nếu mình làm quan thanh liên, dầu làm cho tới bậc đại thần, cũng không hậu súc, (nghĩa là không làm giàu lớn); nay mình làm ra sự nghiệp nầy, thì làm sao cũng không khỏi bác tước[1] của dân, tích lấy của phi ngải; bởi vậy ông trời giả thủ[2] nơi con tôi, khiến cho nó phá; bằng chẳng vậy, thì là Thiên phú bất đạo chi gia nghĩa là trời làm giàu cho nhà vô đạo, để cho cha con tôi tọa hưởng của phi nhơn phi ngãi sao.


71. — ông tơ, bà nguyệt.

Đời nhà Đường có tên Vi-cố đi kén vợ phương xa, tới đất Tống-thành, gặp chủ quán tử tế đem mối, chĩ con


  1. Bác tước là cạo gọt, làm bức mà ăn.
  2. Giả thủ là mượn tay.