Trang:Đại Nam quấc âm tự vị 2.pdf/351

346

TẠT

---

 Cây ―. Cây tầm thường, không phài cày sức.

 Ăn ―. Ăn dơ; ăn đủ thứ; ăn uống không sạch sẽ.

 Ăn nói ― nạp. Ăn nói không phép, ăn nói hồ đồ.

 Cà ―. Cà lặt vặt, nhiều thứ lộn lạo.

 |  揉  ― nhụ. Lộn lạo, trộn chung, nhồi trộn.

 Hàn ―. Chạ lác, bất tinh, không xứng đáng.

叢  Tòng ―. Rậm rạp.

 ― phạm. Những tội phạm luật, phạm phép tầm thường, không phải giết người, trộm cướp.

 Tòa ― tụng. Tòa xử về các việc phạm phép, tỏa khẩu phân khẩu xử.

匝	Táp. n. Há miệng rộng mà cắn hoặc mà ăn cho lớn miếng, (heo, chó).

 Xốc ―. id.

 ― bằm bặp, phặp phặp. Táp mạnh, ăn bằm.

 Chó ―. Chó há miệng lớn mà ăn, mà cắn.

 Chó ― hụt. Chó cắn hụt.

 Bận quần chó ― không tới. Bận quần ngắn quá.

 Lửa ―. Ngọn lửa chụp lấy.

 Gió ― mưa sa. Cơn mưa gió không chừng.

匝	Tấp. n. Dạt vào, đưa vào, rào rấp.

 ― vào. Dạt vào, (ghe thuyền).

 Trôi ―. Trôi đùa vào chỗ nào.

 Gió ―. Gió đánh vào chỗ nào.

 Lấy vật mà ―. Lấy vật mà ngăn rắp.

 ― gai. Lấy gai gốc mà rắp chỗ nào.

 ― cữa ngõ. Rắp cữa ngõ.

習	Tập. c. Học tập, nâng luyện, năng làm, làm cho quen thuộc.

― rèn.   ― luyện.   ― tành.

${\Biggr \}}$

id.

 ― nghề. Học cho quen thuộc nghề gì.

 ― bay. Năng đập cánh làm cho biết bay (chim).

 ― cho quen. Luyện cho quen.

 ― binh. Dạy quanh lính cho quen việc binh.

 ― trận. Lập trận đồ, dạy quan binh cho biết việc đánh giặc.

 Lính ―. Lính học tập việc bắn súng, việc ra trận, (tiếng mới).

少 成 若 天 性  |  貫 如 自 然  Thiểu thành nhược thiên tánh, ― quán như tự nhiên. Nhỏ mà thành thục thì là tánh trời cho; còn học tập mà biết thì cũng là sự tự nhiên; không học mà biết, học rồi mới biết, nghĩa là có học phải có biết đồng như nhau.

 Học ―. Lo cho biết cùng tập tành cho quen.

 Đồng ― trận. Đồng lớn ở phía trên trường đua ngựa, chính là chỗ tập binh đánh giặc.

 ― viết. Luyện cái tay cầm viết, học viết.

 ― đọc. Đọc đi đọc lại cho quen, học đọc.

 |  俗 移 人  ― tục di nhơn. Thói quen làm cho con người dời đổi; ở xóm học hành, thì quen việc học hành v.v.

集	Tập. c. Nhóm, xắp.

 Tụ ―. Nhóm họp.

 Đòi lính tất ―. Đòi hết cả quân lính.

 ― lập. Toa rập, nhóm nhau mà làm đều ngụy tặc, như trộm cướp, làm loạn v.v.

 ― giấy. Xắp giấy.

 ― vở. Xắp vở.

 ― thơ, tuồng. Xắp thơ, xắp tuồng.

 ― chủ. Nhóm lời giảng nghĩa.

 Thi ―. Xắp thơ.

 |  腋 成 裘  ― dịch thành cầu. Góp da nách con chồn mà làm nên áo cáo: nhiều tay vồ nên bột.

襲	Tập. c. Noi, úp.

 |  蔭  ― ấm. (Coi chữ ấm) Nhờ công nghiệm ông cha mà nối làm quan.

盜  |   Đạo ―. Ăn cắp, bắt chước theo, (sách vở kẻ khác).

 |  攻  ― công. Úp đánh, đánh lấy thình lình, (giặc).

悉	Tạt. n. Đánh vào, đưa ngay, dộng vào, (mưa gió).

 ― rào. id.

 ― dộng vào. id.

 Gió ―. Gió thổi đùa.