Trang:Đại Nam quấc âm tự vị 1.pdf/314

301

ĐIU

---

庭	Đình. c. Sàn; nhà lớn, nhà hội, nhà thờ thần.

 Gia-. Tiếng đôi hiểu là nhà.

 Môn-. id.

 -liệu. Đèn mãn đăng; chỗ chất bồi(?) mà đốt.

 Thần-. Miếu thờ thần.

 -miễu. id.

 -làng. id. Nhà làng.

 Cai-. Chức lớn trong làng hay về việc đình miễu, yến hội.

 Biện trung-. Chức lãnh việc biên ký trong làng.

 Thiên-. Cái trần.

 Sân(?)― hoặcsơn-. id.

 Đông ― hồ. Tên hồ lớn ở bên Trung-quốc.

 Đông ― xích lân. Thần quỉ ở dưới sông biển.

逕  |   Kỉnh-. Cách xa nhau.

 Lớn bằng cái-. Lớn lắm.

 Cây đông-. Loại giống như cau, lớn cây, trái cả xâu mà tròn, tại chỗ bẹ nó úp có thứ meo trắng, người ta cạo làm bùi nhùi.

停	Đình. c. Đứng lại, ngừng lại, dừng lại.

 -bạc. Đậu lại, gieo neo.

 -đinh(?). id.

 -việc. Ngừng lại, bãi việc một ít lâu.

 -bồi. Thôi đi, bãi đi.

 ― lại. Ngừng lại, đề lại.

 -bước. Dừng chơn, không đi nữa.

 Ngựa-pho. Ngựa trạm.

 -khao. Chỗ khao tế.

驛  |   Dịch-. Cung trạm, chỗ thay ngựa trạm.

 -bút. Đặt ngòi viết; nghỉ viết.

 -lịch. Loại rau. (Vị thuốc).

霆	Đình. c. Sấm.

 Lôi-. id.

 Hốt hỏa lôi-. Cơn giận nóng như sấm như lửa: Giận dữ quá.

頂	Đỉnh. c. nĐảnh, chót.

 -đầu. Đảnh đầu, cái trót.

 -trán. Giữa trán, cái trán.

 ― núi. Chót núi.

 ― đái. Dâu phẩm hàm để trên chóp nón, (quan chế nhà Thanh).

 ― thượng. Bậc trên hết, quí hơn hết.

 Đủng-. Bộ đi chậm chậm, thủng thỉnh.

 Một-. Một ít, một thi(?). Một chút một đỉnh.

 Chút-. Một chút xíu.

 -đạc. Bộ kĩ lưỡng cùng ý tứ.

 Bao ―hoặcbao đảnh(?). Cách thể chít khăn hoặc vấn tóc chung quanh đầu.

的	Đít. n. Thân sau người ta, chính chỗ kêu là bàn tọa, hay là đầu mông trònBề dưới đồ dựng.Đít nồi.

 -khu. id.

 Lỗ-. Hậu môn.

 Để(?)-. Bộ rách rưới hoặc vô ý trống trải.

 Nhổm-. Nhảy nhổm, ngồi không yên.

 Nhớm(?)-. Dờ(?) đít lên một thí.

 Phủi-. Lấy tay đánh bụi sau đít; bộ dể(?) ngươi:Đánh rồi liền phủi đít mà đi.

 Chôm-. Nhọn đít (nói về đồ dùng). Ve chén chôm đít.

 Túm-. Đít túm lại không nở nang. Thường nói về đồ đương bằng tre mây.

 Bằng-. Đít bằng bằng (như đít nồi).

 Vung trôn đả-. Bộ giận dữ, cứng cỏi không chịu lụy.

 Đánh-. Luật cấm đánh lưng, cho đánh đít, là chỗ không hay làm hại cho người bị đánh. Cũng là tiếng nói chống rằng:Không đánh gì nữa được.

 Ngồi không nóng ―. Tiếng trách người khách không ngồi cho lâu.

𨗵	Địt. n. Đít bần hơi kêu ra tiếng, hơi trong lỗ đít xịt ra.

 -thầm. Địt không ai nghe.

 Nín như nín-. Nín quá, che đậy không được.

 Tể(?)-. Sẩy tròn.

 Dây thúi-. Loài dây dài lá có mùi hôi, bông coi có nhụy mà vô duyên; vị thuốc hay làm cho ngựa mập, phải đâm cả dây lá lấy nước mà cho nó uống.

𧐸

Điu. n.

 Liu-. Uốn khúc qua lại như hình rắn bò.

 Rắn― ―. Loại rắn nước.