Quốc văn trích diễm/90
90 — NGUYỆT-NGA TRẪM MÌNH
Nguyệt-nga dạ xót như bào,
Đêm chong đèn hạnh, dầu hao than dài.
Thất tình trâm lược biếng cài,
Bên màn buông xõa tóc dài ngồi lo.
Chiêu-quân 1 xưa cũng cống Hồ,
Bởi ngươi Diên-Thọ 2 họa đồ cho nên.
Hạnh-Nguyên 3 xưa cũng hòa Phiên,
Bởi ngươi Lư-Kỷ 4 cựu hiềm còn ghi.
Hai nàng trước đã phải đi,
Một vì ngay chúa, hai vì thảo cha.
Chiêu-quân nhảy xuống Hắc-hà,
Thương vua nhà Hán hóa ra liều mình.
Hạnh-Nguyên nhảy xuống Trì-linh,
Thương chàng Lương-Ngọc chút tình phôi-pha.
Đến nay bạc phận là ta,
Nguyện cùng bức tượng đến già chung thân.
Tình phu phụ, nghĩa quân thần,
Làm người trọn nghĩa xa gần mới nên.
Trung, tình gánh nặng hai bên,
Nếu ngay cùng chúa, ắt quên ơn chồng.
Thôi thì một thác là xong,
Lấy mình báo chúa, lấy lòng sự phu.
| · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · |
Kéo buồm thuyền[1] tếch xa khơi,
Họ-đương ai cũng ngùi-ngùi ngó trông.
Mưa rầm vừa tới bể[2] đông,
Mênh-mang trời thẳm, đùng-đùng sóng giao.
Đêm nay chẳng biết đêm nào,
Vừng trăng mây vẩn, bóng sao sương mờ.
Canh khuya phẳng-lặng như tờ,
Chạnh niềm nhớ đến tóc tơ chẳng tròn.
Than rằng: « Nọ nước, kìa non,
« Cảnh nhìn như cũ, người còn đi đâu? »
Quân hầu nhân ngủ đã lâu,
Nàng ra tựa án rèm châu một mình.
Thề rằng: « Có bóng trăng thanh,
« Trăm năm xin gửi chút tình lại đây;
«Vân-Tiên chàng hỡi có hay.
« Thiếp nguyền một tấm lòng ngay với chàng. »
Than rồi gói tượng vai mang,
Nhắm dòng nước chảy vội vàng nhảy ngay.
CHÚ THÍCH. — 1, 2. — Chiêu-quân là cung-nữ vua Hán, phải tay nịnh-thần là Mao-diên-Thọ vì nỗi thù hiềm, họa đồ mỹ-nhân dâng cho vua Phiên để bắt nàng phải sang cống Hồ; sau bà đi đến sông Hắc-thủy đâm đầu xuống đấy tự tận. — 3, 4. Hạnh-Nguyên ở đời nhà Đường vì Thái-sư bấy giờ là Lư-Kỷ nhân có hiềm với cha nàng, mới tâu vua bắt nàng sang cống Phiên; sau nàng đi đến Lạc-nhạn-nhai đâm đầu xuống đầm Trì-linh tự-vẫn để thủ tiết với chồng là Mai-lương-Ngọc.
Chú thích