Phát biểu của Đại sứ Osius tại Lễ Khánh thành Trụ sở Trung tâm Hành động Bom mìn Quốc gia Việt Nam

by Ted Osius

Lễ Khánh thành Trụ sở Trung tâm Hành động Bom mìn Quốc gia Việt Nam

và Hội nghị Đối tác Phát triển Khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh Việt Nam

Hôm nay, tôi hân hạnh có mặt ở đây cùng quý vị tham dự Lễ Khánh thành Trụ sở Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam và khởi động Nhóm Đối tác Khắc phục hậu quả bom mìn.

Hoa Kỳ, Việt Nam và nhiều đối tác khác, mà tôi thấy nhiều vị đại diện của họ có mặt tại đây hôm nay, tập trung vào tương lai và cùng nhau thúc đẩy hòa bình, thịnh vượng, và phẩm giá con người. Nói một cách đơn giản, thế giới mà chúng ta xây dựng cho con em mình có thể và phải tốt đẹp hơn thế giới hiện nay hoặc trước kia. Khi thảo luận về tương lai mà chúng ta chia sẻ, người Việt Nam thường nói: “Khép lại quá khứ, hướng tới tương lai.” Khép lại quá khứ và hướng tới tương lai.

Chúng ta có mặt ở đây hôm nay bởi vì chúng ta biết rằng khép lại quá khứ không có nghĩa là quên quá khứ. Chúng ta biết rằng nếu chúng ta trung thực và lưu tâm đến lịch sử của chúng ta, thì chúng ta có thể cùng nhau tạo ra một tương lai còn tốt đẹp hơn bằng việc xử lý vấn đề đó một cách có trách nhiệm. Cả Tổng thống Obama và tôi đều quan tâm sâu sắc đến nỗ lực này. Mới chỉ 5 tháng trước, Tổng thống đã tái khẳng định cam kết của chúng tôi trong chuyến thăm Việt Nam. Ông đã nói về những sự kình địch và sợ hãi thời kỳ Chiến tranh lạnh đã kéo chúng ta vào xung đột như thế nào. Ông mô tả phương thức mà chiến tranh, bất kể ý định của chúng ta là gì, mang đến những hậu quả nghiêm trọng, ví dụ như bom mìn chưa nổ. Tổng thống đã nói về người Việt và người Mỹ ghi nhận nỗi đau và những hy sinh ở cả hai bên.

Theo cách đó, chính cuộc chiến tranh trước kia chia rẽ chúng ta thì nay trở thành một nguồn hàn gắn. Và do vậy, trong 21 năm qua, quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đã biến đổi. Trong suốt quá trình biến đổi này, Hoa Kỳ đã và đang giúp loại bỏ bom mìn chưa nổ, bởi vì như Tổng thống đã tuyên bố, “không để trẻ em nào phải mất chân chỉ vì chơi ở bên ngoài.” Bằng những lời đó, Tổng thống Obama đã tái khẳng định cam kết của chúng tôi giúp Việt Nam vượt qua các hậu quả chiến tranh. Ông đánh giá cao những mối quan hệ đối tác mà chúng ta chào mừng hôm nay. Tôi may mắn được trực tiếp chứng kiến quá trình biến đổi mà Tổng thống Obama đề cập.

Hoạt động hợp tác của chúng tôi với Việt Nam về rà phá bom mìn đã bắt đầu cách đây 20 năm tại tỉnh Quảng Trị. Nhân đây, tôi xin chúc mừng nhân dân và chính quyền tỉnh Quảng Trị về 20 năm hợp tác quốc tế trong hoạt động rà phá bom mìn, một mốc quan trọng mà chúng ta vừa chào mừng tháng trước. Thật là một thành tựu tuyệt vời!

Tuy không có mặt trong lễ chào mừng nói trên, nhưng tôi vẫn nhớ thời gian tôi ở đó cách đây hơn 20 năm khi hoạt động hợp tác này bắt đầu. Tôi đã thấy những hậu quả chiến tranh, những bom mìn chưa nổ nằm bên đường và trên các cánh đồng. Tôi đã thấy những hố bom và một quang cảnh khiến tôi nghĩ đến mặt trăng. Và tôi đã nghe được những câu chuyện kể về bom mìn chưa nổ đã ảnh hưởng đến các cộng đồng, các gia đình và trẻ em như thế nào. Nhưng ngay cả cách đây 20 năm, người dân đã tập trung vào việc hàn gắn và vào tương lai.

Năm ngoái, tôi trở lại Quảng Trị, tới thăm Trung tâm Điều phối Khắc phục hậu quả chiến tranh mới được thành lập và một giai đoạn mới trong hoạt động hợp tác của chúng ta nhằm giúp loại bỏ nhiều bom mìn hơn nữa. Tôi đã trực tiếp thấy được những tiến bộ to lớn trong việc làm cho địa bàn tỉnh an toàn hơn. Nhưng ngay cả sau 20 năm nỗ lực như vậy, tôi cũng thấy công việc còn lâu nữa mới hoàn thành.

Tôi có mặt ở đây hôm nay bởi vì Hoa Kỳ sát cánh cùng Việt Nam trong việc tiếp tục sứ mệnh quan trọng này. Sự tài trợ hàng năm của chúng tôi, năm nay là 12 triệu USD, phản ánh cam kết vững chắc đó. Trên cả nước, chúng tôi đang hỗ trợ mọi mặt về trợ giúp nạn nhân bom mìn, giáo dục nâng cao nhận thức về nguy cơ bom mìn, xây dựng năng lực, khảo sát và dọn sạch bom mìn chưa nổ.

Quan hệ đối tác của chúng tôi với VNMAC đang tăng lên khi Việt Nam bước vào một giai đoạn mới trong Chương trình hành động quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh. Hải quân hai nước chúng ta đang cùng nhau làm việc về rà phá bom mìn dưới nước; Lục quân hai nước chúng ta đang hợp tác để lồng ghép kinh nghiệm sâu rộng của Việt Nam với các tiêu chuẩn quốc tế. Chúng tôi đang giúp xây dựng năng lực quản lý thông tin cấp quốc gia dựa trên những bài học chúng ta thu được ở Quảng Trị

Chúng tôi tự hào về các mối quan hệ đối tác của chúng tôi với các tỉnh, với Ban Chỉ đạo 504, và với Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam nhằm giúp Việt Nam giải quyết vấn đề ô nhiễm bom mìn quy mô rộng mà hiện vẫn là một mối đe dọa đối với người dân Việt Nam. Trong những năm qua, theo nhiều cách, không phải chính phủ hai nước mà chính những người dân bình thường và các tổ chức nằm ngoài chính phủ đã giúp quá trình hợp tác này trở thành hiện thực. Vì vậy chúng tôi cũng tự hào về các mối quan hệ đối tác của mình với tất cả các tổ chức phi chính phủ quốc tế và các thành viên khác trong công chúng, những người làm việc tại Việt Nam trong 20 năm qua.

Các tổ chức phi chính phủ và những người dân thường đó đã xây các cầu nối giữa người Mỹ và người Việt và cải thiện cuộc sống của nhiều người tại Việt Nam. Điều này thể hiện một số trong những giá trị tốt đẹp nhất được chúng ta chia sẻ mà tôi đã đề cập ở phần trước – sự lạc quan và mong muốn của chúng ta trong việc cùng nhau xây dựng một tương lai hòa bình và thịnh vượng.

Chúng ta biết rằng chúng ta đang tạo ra sự khác biệt. Việt Nam đang dọn sạch được nhiều bom mìn hơn. Số người bị thương hoặc thiệt mạng đang giảm đi. Và cùng nhau, chúng ta đang cứu được nhiều mạng sống. Sự hợp tác của chúng ta không chỉ giúp cứu được nhiều mạng sống ở Việt Nam, mà còn sẽ cứu được nhiều mạng sống trên toàn thế giới khi Việt Nam bắt đầu đóng góp năng lực chuyên môn của mình cho các hoạt động gìn giữ hòa bình.

Chúng tôi mong đợi được tiếp tục phát triển các mối quan hệ đối tác của chúng ta trong tương lai, và đồng chủ trì Nhóm Đối tác Khắc phục hậu quả bom mìn.

Chúc mừng VNMAC chuyển vào trụ sở mới. Qua mối quan hệ đối tác này, chúng ta sẽ xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn cho trẻ em Việt Nam, một thế giới mà các em có thể chơi đùa và đi lại trên mặt đất trong an toàn và không sợ hãi.

Đó là cam kết của chúng tôi với quý vị trên tinh thần “truyền thống hòa hiếu.”

Xin cảm ơn!