Làm đĩ/Thư trả lời một ông cố đạo

Làm đĩ của Vũ Trọng Phụng
Thư trả lời một ông cố đạo của Phan Khôi

THƠ TRẢ LỜI MỘT ÔNG CỐ ĐẠO


Mới rồi, vì thấy trên báo Sông-
Hương có rao sắp đăng cái chuyện
dài «LÀM ĐĨ», một ông cố đạo gởi
thơ cho bản báo chủ-nhiệm mà
khuyên dứt, bảo đừng đăng.

Bức thơ dài lắm, không thể đăng
lên đây được, tóm đại ý chỉ nói
rằng đăng nó lên sẽ làm dơ-bẩn tờ
báo, và làm hại phong tục thêm.

Bản báo chủ-nhiệm đã trả lời
ông ấy bằng bức thư này:
Huế, ngày 13 Août 1936
KÍNH NGÀI,

Tôi có nhận được thơ ngài viết cho tôi ngày 9 août, lấy làm cảm động lắm, vì thấy ít có một người tu hành mà lại lưu tâm đến việc đời như ngài.

Ngài áy-náy cho cái tiểu thuyết Làm-Đĩ sắp đăng (nhưng hôm nay đã đăng rồi) trên Sông Hương cũng phải. Nhưng chỗ đó, tôi tưởng ngài quen nghĩ theo thường tình, theo đầu óc hạng quân tử nhà nho, chứ đứng trước chân lý, vốn nó là vô hại, nhất là cái chân lý trong Kinh-Thánh, của đức Chúa Jésus Chris chúng ta.

Ngài đừng thấy tôi là một người « ngoại » bỗng dưng có lời xưng hô như thế mà tưởng tôi « đùa » hoặc « nịnh ». Không. Tôi là một kẻ chẳng theo đạo nào, mà tấm lòng sùng-phụng các giáo chủ có lẽ còn sốt sắng hơn người có tín ngưỡng, nhất là đối với Jésus-Christ.

Trong khi viết thư nầy cho ngài, thật tôi bận quá, không mở sách ra được mà chép cho đúng từng chữ, chứ tôi nhớ chắc Jésus-Christ có phán đại đề như thế này:

« Trong thế gian chẳng có gì là dơ bẩn, dù đồ ăn dơ-bẩn nó vào bụng người ta rồi nó cũng trở ra nơi kín — mà chỉ có những điều từ trong lòng người ta mà ra là dơ-bẩn mà thôi, ấy là những ác tưởng, những sự kiêu ngạo, những điều phạm thượng v.v...

Chẳng những nói thế mà thôi, Jésus-Christ lại còn có một lần cho phép một người kỹ nữ lại gần chính mình ngài nữa.

Điều ấy chắc các cố đạo đời nay phun nước miếng vào, nhưng chính Jésus-Christ đã làm đó, ngài.

Trong đó phải có làm sao chớ?

Ấy là bởi Chúa đã đến cùng kẻ có tội... Chỉ có người bệnh thì mới cần thầy thuốc. Mà đã là thầy thuốc, sao được chê kẻ có bệnh là thối tha?

Chỗ này ngài mới nghĩ làm sao? Trước bức thư viết cho tôi, ngài đã tránh hai chứ « làm đĩ » mà không thèm viết. Những Jésus-Christ, Chúa của ngài và của tôi nữa, lại chịu một con đĩ đến gần mình! Như thế, tôi sợ lắm: sợ ngài đã thánh khiết hơn cả Chúa chúng ta!

Sạch bề ngoài mà bề trong dơ-bẩn, ấy là cái thói giả hình của bọn Pha-ri-si, mà Chúa chúng ta thường mắng nhiếc, Ngài hả chẳng nghe?

Chẳng biết rồi độc giả đọc cái truyện dài « Làm đĩ » của báo chúng tôi với con mắt nào, chớ chúng tôi cốt vì mọt lòng thành thực cứu đời mà đăng nó. Trong khi ấy, chúng tôi chẳng cho nó là dơ-bẩn, cũng như Chúa chẳng cho vật gì là dơ-bẩn.

Cho dù trong tiểu thuyết ấy sẽ nói đến sự trai gái « lại » nhau hay sự gì giống như vậy nữa cũng là chẳng hề gì. Nếu nói là hề gì, thì ngài mở Cựu-Ước ra xem, ở đó đã có chép những sự vợ chồng ngủ với nhau rồi chảy tinh khí ra, cả đến sự đau lậu và đàn bà có kinh nữa. Jésus Christ nói phải lắm: Không có gì là dơ-bẩn. Nếu những sự ấy là dơ bẩn, thì sao Kinh Thánh lại chép, hở ngài?

Huống chi, để rồi xem trong truyện dài « Làm đĩ » chúng ta sẽ nói toàn những lời đứng đắn, không hề có ý gợi tình dục của người đọc nó.

Thôi. Tôi cảm ơn ngài nhưng xin ngài cứ để yên cho chúng tôi làm việc của chúng tôi.

Bức thư này tuy lá thư riêng mà có tinh cách xã-hội, nên một mặt gởi cho ngài, một mặt tôi xin phép ngài đăng lên báo. Còn bức thư ngài gởi cho tôi, nếu có cần, cũng xin phép ngài cho đăng ở một số sau. Nay kính đáp.

PHAN-KHÔI